Vuurwerk veroorzaakt bij veel dieren angst en stress. Daarnaast zijn er ieder jaar vele vuurwerkslachtoffers, circa 1300 in 2019, meestal door legaal vuurwerk. Ongeveer de helft van de slachtoffers zijn toevallige voorbijgangers. Vuurwerk bevat zware metalen en andere giftige stoffen, die grond, lucht en water ernstig vervuilen. Iedere jaarwisseling moet 3 miljoen kilo extra afval worden opgeruimd. Al deze schade, overlast en vervuiling kost de samenleving veel geld.

De Partij voor de Dieren is voor een verbod op het afsteken van vuurwerk door consumenten. Tradities zijn waardevol, maar het gaat te ver als mensen en dieren eronder lijden. In het belang van dieren, natuur en milieu én onze eigen veiligheid willen we de traditie omvormen, bijvoorbeeld naar professionele vuurwerkshows. De roep van de Partij voor de Dieren om een vuurwerkverbod vindt steeds meer weerklank. Ook artsen, burgemeesters, brandweer en politie pleiten al langer voor een verbod

Vuurwerkmeldpunt

Afgelopen jaarwisseling heeft werkgroep Woudenberg voor het eerst een vuurwerkmeldpunt geopend. Vanaf november tot net na de jaarwisseling konden inwoners van Woudenberg melding maken van overlast: harde knallen, smog, vernieling, etc. Er zijn meer dan 70 meldingen binnengekomen (ter vergelijking, bij de gemeente zijn er 22 meldingen binnen gekomen) van uiteenlopende aard.

Conclusies en aanbevelingen

De resultaten van het meldpunt laten zien dat vuurwerk in de aanloop naar de jaarwisseling overlast, stress en hinder veroorzaakt bij de inwoners van Woudenberg. Harde knallen veroorzaken onrust, slapeloosheid en angst. Het leidt tot stress of angst bij dieren en creëert gevaarlijke situaties bij voorbijgangers. De hoge concentraties fijnstof (vuurwerksmog) veroorzaken ademhalingsproblemen en rondslingerend vuurwerk vervuilt de straten en vormt een risico als het gaat om giftige stoffen en chemicaliën. Voorts geeft de spreiding van de meldingen over de verschillende postcodes aan dat vuurwerkoverlast overal in de gemeente een reëel probleem is, en zich niet beperkt tot een bepaald gebied.

Het meldpunt geeft slechts beperkt inzicht in de reikwijdte en aard van het probleem van vuurwerkoverlast in Woudenberg. Daarbij dient in ogenschouw genomen te worden dat het meldpunt alleen een beeld geeft van de overlast die burgers hebben ondervonden en willen melden: de ervaringen van hulpdiensten (brandweer, politie, ambulance), de gewonden door rellen en de schade door vandalisme kunnen hier nog aan toegevoegd worden. Ook de schade aan de natuur is substantieel (gewonde en dode dieren en vogels, vervuiling), maar deze is nog niet structureel onderzocht.

Vanwege corona was er sprake van een verbod op de verkoop en het afsteken van vuurwerk. Omdat dit het eerste jaar is dat dit meldpunt in Woudenberg beschikbaar is, kan niet worden geconcludeerd of het vuurwerkverbod heeft geleid tot minder ervaren overlast door inwoners van Woudenberg.

Ondanks het vuurwerkverbod is de indruk dat veel inwoners toch vuurwerk hebben afgestoken. Wel was carbid schieten op oudejaarsdag toegestaan. Daarnaast was er (opnieuw) sprake van rellen en een zeer onrustige jaarwisseling bij de Nieuwe Poort. Het is de verwachting dat een landelijk vuurwerkverbod op consumentenvuurwerk, in combinatie met een alternatief, bijvoorbeeld in de vorm van een centrale licht- en geluidsshow, zal resulteren in het uitfaseren van het zelfstandig afsteken van vuurwerk. In afwachting van dit landelijke verbod roepen wij Gemeente Woudenberg op het voortouw te nemen door een vuurwerkverbod in te stellen voor de gemeente. Door dit vroegtijdig kenbaar te maken kunnen inwoners en handhavers zich hierop instellen.

Woudenberg, 25 januari 2022